Er zijn niet alleen heel wezenlijke verschillen in de oorzaken van stress voor mannen en vrouwen, maar ook de manier waarop ze hun stress kunnen reduceren. Dat zegt John Gray, auteur van o.a. de bestseller ‘Mannen komen van Mars, vrouwen van Venus’.

De verschillen in hoe stress teweeggebracht en ervaren wordt is fysiologische uit te leggen. Volgens Gray moeten we daarvoor naar de hersenen kijken. Eén van de biochemische verschillen in de hersenen tussen de beide geslachten is dat jongens 2 tot 3 keer meer kenmerken van ADHD en 5 keer meer autistische symptomen vertonen dan meisjes. Dat is de uitdaging voor de mannelijke hersenen. Vrouwen, daarentegen, hebben meer oestrogeenreceptoren in de hersenen. Het hormoon oestrogeen is een zogenaamde ‘neuroprotector’ en beschermt de hersenen tegen oxidatieve stress (een verstoring in de celstofwisseling). Dat is de reden waarom meisjes vaak minder te maken hebben met ADHD en autisme.

Maar meisjes hebben een andere uitdaging. Met deze oestrogeenreceptoren en het oestrogeenniveau dat in de puberteit omhoogschiet, ervaren ze in die fase van hun leven een enorme verschuiving in hun gevoel van eigenwaarde. En het is aangetoond dat oestrogeen de vecht/vluchtreactie verhoogd. Vrouwen kampen daardoor gedurende hun leven veel meer angst, piekeren, nervositeit, en ervaren dat als een algemeen gevoel overweldigd zijn. Ze zijn gestresst omdat ze zich zorgen maken over een van de kinderen, ze ervaren veel druk op het werk, ze moeten dit nog doen en dat moet vandaag ook eigenlijk nog af, en ga zo maar door.

Voor mannen, omdat ze een veel lager oestrogeengehalte hebben, is het relatief eenvoudig om dingen gewoon te vergeten en achter zich te laten. Ze zeggen veel gemakkelijker “Ah joh, waar maak je je druk over?” De fout die ze dan vaak maken bij hun vrouwen, vriendinnen, dochters, en ook medewerksters, is dat als die van streek zijn, ze dan ook tegen hen zeggen “Maak je geen zorgen, het komt wel goed”, of “Zit er niet over in, het gaat je echt wel lukken”. En dat is een van de ergste dingen die ze kunnen zeggen tegen een vrouw ;-).

Een tip die je als vrouw kunt toepassen in zo’n situatie, volgens Gray, is om te zeggen tegen je partner, broer of manager: “Je hoeft het niet voor me op te lossen. Ik waardeer je intentie, maar ik wil alleen dat je even naar me luistert.” Want als je erover kunt praten dan voel je je meestal al stukken beter.

Een interessant concept omdat mannen dat niet altijd begrijpen. Voor vrouwen is het een soort van logisch, praten over dingen die ze bezig houden. Maar het heeft tevens een fysiologische functie. Als ze praat over wat haar dwars zit dan verhoogt haar lichaam het hormoon oxytocine. En oxytocine verlaagt de vecht/vluchtreactie, waardoor de hersenen zich minder bezighouden met zorgen en stress.

Het probleem vandaag de dag is echter dat vrouwen zo druk zijn. Daardoor produceren ze testosteron in plaats van oestrogeen, waardoor ze meer stress ervaren. Want, zoals gezegd heeft een vrouw juist het stressverlagende oxytocine nodig om stress te verminderen. Maar dit stofje doet alleen zijn werk als er ook een hoog niveau van oestrogeen in het lichaam aanwezig is. En dat bereikt de vrouw door te praten met iemand die om haar geeft en naar haar luistert.

“Dus als iemand jouw verhaal aanhoort en jij voelt je daardoor gesteund dan verhoogt automatisch je oxytocineniveau”, geef Gray aan. “Wel is het belangrijk dat het iemand is die zich niet bedreigd voelt door wat je te zeggen hebt en defensief reageert. Hij of zij voelt geen weerstand bij jouw woorden. Er is alle aandacht voor jou, vooral als je je emoties met ze deelt. Je verhaal vertellen werkt, maar als de ander je emoties kan horen, voelen en zien dan zullen zowel je oestrogeen- als je oxytocinegehaltes veel hoger zijn. Dat komt omdat je je verbonden voelt met iemand op emotioneel niveau, en dat werkt enorm stressverlagend voor een vrouw.”

Voor mannen is het helemaal niet zo belangrijk om dingen uit te spreken. Eigenlijk zou hij dat juist niet moeten doen, volgens Gray. Want als hij erover gaat praten, dan verhoogt dat zijn oestrogeengehalte. Maar als hij dit onderzoek bij zichzelf vanbinnen doet, dan gaat zijn testosteron omhoog. Daarmee stopt hij zijn (doem)denken en verlaagt zijn stressgevoel. Dus voor mannen is het hormoon testosteron noodzakelijk om zijn stress, zorgen en gevoel van druk, bijvoorbeeld dat hij altijd klaar moet staan voor een ander, weg te nemen. Op die manier kan hij dus even pauze en afstand nemen.

Uit onderzoek blijkt dat het voor vrouwen dubbel zo lastig is om stress de baas te blijven. Als we kijken naar stressstoornissen, dan zijn vrouwen daar zeer kwetsbaar in, in vergelijking met mannen. Dat komt door hun huidige levensstijl. Steeds als ze zich aan het haasten zijn stijgt de testosteron en daalt het oestrogeen. En wat ze juist wil is een beetje testosteron, veel oestrogeen en nog veel meer oxytocine. “En goed om te weten”, zegt Gray: “dingen doen waar je blij van wordt – zonder haasten – geldt misschien wel als de belangrijkste producent van dit belangrijke stofje.”

Oestrogeen wordt geproduceerd wanneer de vrouw ‘afhankelijk’ is van iemand. Dat is waar relaties om de hoek komen kijken. In de eerste plaats natuurlijk liefdesrelaties, maar het geldt ook voor andere soorten relaties, zowel privé als op het werk. Gray adviseert: “Zorg ervoor dat je als vrouw voldoende ondersteuning ervaart. Dat komt je oestrogeenniveau enorm ten goede, zelfs al bij het vooruitzicht of weten dat het er is. Dat is de reden waarom meer vrouwen dan mannen artsen raadplegen en therapeuten of coaches in de armen nemen. De gedachte dat er iemand is die hen kan helpen zal het oestrogeen al verhogen. Je waardeert de steun en dat verhoogt je oxytocine, wat vervolgens je stressniveau laag houdt.”

Er is dus een groot verschil tussen mannen en vrouwen als het om stress gaat. En de biochemische verklaring die John Gray hierover geeft is heel verhelderend. Ik zou zeggen: ga aan de slag met zijn tips en ervaar hoe het jou, zowel thuis als op de werkvloer, kan helpen je stress te verminderen!

***